Op welke expertise kunnen familiebedrijven rekenen bij Advisory Team?
Patrick: Bij Advisory Team kunnen familiebedrijven terecht bij 2 experten met het certificaat 'Adviseur Familiebedrijven'. Stefan en ik hebben deze opleiding gevolgd waarbij naast de klassieke cijfers van boekhouding, balans en waardering ook wordt gekeken naar de familie achter het bedrijf. Door de dynamiek tussen de verschillende familieleden te doorgronden, is het mogelijk een volledig beeld te krijgen van een onderneming. De beste basis om mooie resultaten te behalen.
Stefan: Om de rol van adviseur zo goed mogelijk te kunnen uitvoeren, behandelden we tijdens de opleiding verschillende onderwerpen. Zo lag de focus onder andere op familiedynamieken. Een familiebedrijf wordt niet voor niks vergeleken met een ijsberg waarbij het grootste gedeelte verstopt zit onder water. Het vraagt de nodige kennis over familiebanden en -types om de beste resultaten te behalen. Verder verdiepten we ons in onze rol om orde te scheppen. In veel familiebedrijven zien we namelijk dat de verschillende taken van familieleden niet duidelijk afgelijnd zijn. Ook goede consultvaardigheden, een noodzaak bij dit soort opdrachten, kwamen aan bod. Nog op het programma tijdens de opleiding: terreinonderzoek. Zo komen we te weten wie de nodige zin én competenties heeft om het bedrijf in de toekomst over te nemen. Tezamen vormt dat een pakket aan taken waarvoor we bij Advisory Team ook onze fiscalisten, economisten en specialisten in overnames kunnen inschakelen. Bovendien doen we bij grote projecten soms beroep op juristen zakenrecht en vermogensrecht van een extern advocatenbureau.
Welke kennis uit de opleiding passen jullie vaak toe als adviseurs?
Patrick: Op het eerste gezicht kan een familiebedrijf de indruk geven dat alles dik in orde is, terwijl het achter de schermen net iets ingewikkelder ligt. Zo kan een gedeelde eigendom bijvoorbeeld voor spanningen zorgen tussen familieleden. Ons advies: focus niet op de huidige problematiek, maar kijk naar de toekomst. Waar willen jullie als familiebedrijf naartoe? Die gedeelde waarden brengen de partijen samen aan tafel.
Stefan: Inderdaad. Als er onenigheid is tussen familieleden, zetten wij als neutrale partij de gemeenschappelijke belangen in de kijker. Dan blijken de geschillen meestal toch kleiner te zijn dan eerst gedacht. Veel familiebedrijven komen er op die manier zelfs sterker uit.
Wat vormt de grootste uitdaging tijdens de begeleiding van familiebedrijven?
Patrick: De opdracht in een familiebedrijf komt er meestal op vraag van 1 partij binnen de familie. De grote uitdaging is dan om ook aanvaard te worden door de andere familieleden. Daarbij zijn 2 sleutelwoorden enorm belangrijk: luisteren én begrijpen. Zo krijgen we het nodige vertrouwen en respect om samen aan het werk te gaan.
Stefan: Er moeten ook goede afspraken worden gemaakt. Als bemiddelaar is het nodig om over de juiste mandaten van de juiste personen te beschikken om onderweg beslissingen te kunnen nemen in het belang van de zaak.
Wat vormt de grootste uitdaging voor de familiebedrijven zelf?
Stefan: Vaak zien we familiebedrijven in moeilijkheden, omdat ze niet aan de toekomst denken. Wie gaat de zaak overnemen? Wie heeft hiervoor de competenties? Wie staat er te springen voor welke taken? En hoe bereiden we een overname voor? Die uitdaging neemt nog toe bij de grote ondernemingen, want daar zijn meer spelers op zoek naar een plek.
Patrick: Daarom is het ook zo belangrijk dat een expert de onderneming eerst door en door leert kennen. Achter de schermen van een familiebedrijf schuilen veel emoties. Met de nodige inleving lukt het veel beter om de zaak vooruit te helpen op een wijze die past bij het bedrijf én bij de familie.
Welke inzichten over familiedynamiek onthouden jullie vooral uit de opleiding?
Patrick: Dat goed luisteren altijd voor de beste oplossing zorgt. Zo komen we te weten wat er speelt achter de schermen. Wie is de pater of mater familias? Wie houdt de touwtjes in handen? Is er tegenwerking van partijen? Waarom? Al die informatie moeten we kunnen doorgronden om tot een gepaste oplossing te komen voor het bedrijf én de familie.
Stefan: Bij familiebedrijven draait het niet om ratio, maar om emoties. Zelfs bij waardebepalingen. Zo herinner ik me de overname van een garage die door opa was opgericht. Normaal gezien gaan er aan zo'n deal maanden werk vooraf door boekhouders, economisten en specialisten in overdrachten. Maar omdat de overname zo gevoelig lag wegens de band met grootvader, volstond dit keer het zinnetje: "Als het voor die prijs niet kan, dan doen we het niet!".
Wat doet een goede bemiddelaar uitblinken?
Patrick: Neutraliteit komt op de eerste plaats. Wij zien vaak spanningen tussen verschillende familieleden: ieder met een eigen visie, agenda en doel voor het familiebedrijf. Enkel met een neutrale opstelling krijgen we van alle partijen de nodige steun en het vertrouwen om samen verder te bouwen aan de onderneming.
Stefan: Daarbij is het nodig om als expert elke opdracht vooraf goed af te lijnen. Want alleen met de juiste mandaten van de juiste personen kan een bemiddelaar ook daadwerkelijk knopen doorhakken.
Wat verdient extra aandacht bij de overdracht van een familiebedrijf?
Stefan: Mijn advies: begin er op tijd aan! Om een onderneming juridisch en fiscaal klaar te stomen voor een overname door de volgende generatie moet u rekenen op ongeveer 10 jaar. Zo kan u gebruik maken van alle beschikbare instrumenten om het proces zo fiscaalvriendelijk te laten verlopen. Als familiebedrijf maakt u er dan ook best de gewoonte van om minstens 1 keer per jaar, bijvoorbeeld bij de opmaak van de cijfers, de toekomstplannen te bekijken.
Patrick: Naast het juridische en het fiscale aspect is bij een overdracht ook de visie van de familieleden voor de toekomst van het bedrijf van groot belang. U kan fiscaal gezien de perfecte oplossing bieden, zonder hun akkoord bereikt u niks. Zowel de opleiding als eigen ervaring hebben me geleerd dat alles start bij de familie. Vervolgens kan u op zoek gaan naar de beste fiscale oplossing om dit resultaat te behalen.
Biedt het certificaat nog onverwachte voordelen voor Advisory Team?
Stefan: Dankzij de opleiding is mijn professionele netwerk flink uitgebreid. Die contacten, elk met hun eigen specialisaties, raadpleeg ik nog regelmatig. Bovendien leer ik tijdens de begeleiding van familiebedrijven de mensen achter de schermen bijzonder goed kennen.
Patrick: De inzichten over familiedynamiek zijn goud waard in onze job. Net als de mensenkennis verzameld door de jaren heen.
Samengevat ...
Patrick: Alles begint met luisteren, ook bij de begeleiding van familiebedrijven. Door de visie en de doelstellingen van de familie eerst goed uit te stippelen, is het mogelijk om het fiscale gedeelte helemaal op maat van een onderneming aan te passen.
Stefan: Met onze expertise bij Advisory Team helpen we familiebedrijven graag verder: zij zijn het hart en de ziel van onze economie.